Allah insanı yedi kalıpta ve yedi tavır üzerine yaratmıştı. Bu yedi tavır sanki balçıktan ruha yükselen kişilik katmanları gibiydi. Önce kalıbı oluşturan tabiat vardı. Tabiat toprak demekti ve maddeyi temsil ediyordu. Bu maddeyi içten dışa nefis, kalp, ruh, sır, hafa ve nihayet ahfa adlarıyla mana halkaları kuşatıyordu. Toprak olan beden nefis ile yoğruluyor, bedenin iyilikleri kalp sayesinde nefse karşı koyuyor, ruh kalbin açtığı yolda yükseliyor, bu yükseliş bedendeki her türlü sırrın - buna hastalıklar da dahil- kapısını aralıyor, hafada sırrın sırrına erişiliyor ve nihayet ahfa ile sır çözülüyordu. Bu tavırlar için birer merhem belirlemiş ve hemen bütün hastalıkları bu yedi çeşit merhem ile sarmaya başlamıştım. Elbette bedenlerini iyileştirdiğim hastaların, ruhlarını da tedavi etmem gerekiyordu. Her bir tavır için onların gönüllerinde bir vadi açmam gerekiyordu. O vadileri de sırasıyla aşk, marifet, istiğna, tevhid, hayret, fakr ve fena olarak tespit ettim. Her tavrın merhemi - hasta olmasa da-, o vadiye yönelmekle esenlik buluyordu. Buna göre her bedenin aşka ihtiyacı oluyor, her nefis marifete yönelerek şifa buluyor, her kalbe bir istiğna makamı gerekiyor, her ruhta tevhit tecellisi zaruri oluyor, her sır hayrete düşürüyor, her fakirlik hali gizlilik gerektiriyor ve her fakrın sonu fenaya, yani yok oluşa, belki yokluk bularak var olmaya çıkıyordu.

* hafa       : 1.Gizlilik, bir şeyin gizli, sır ve mahrem olması.
                 2.Gizli şey, sır.
* ahfa       : çok gizli
* istiğna    : gönül tokluğu * elindekini kâfi bulmak * zenginlik istememek * allah'tan başka kimsenin minneti altına            
                girmemek
* Tevhid    :“Birlemek” “ Allah’tan başka ilâh olmadığına inanmak.”
* Fakr       : ihtiyaç, yoksulluk, muhtaçlık... kendisinde bulunan herşeyin allah kökenli olduğunu bilmek...
* fena       : en son mertebe


benim notum:  bu tavır ve kalıplar bana moslow'un ihtiyaçlar hiyerarşisini hatırlatı.

Maslow, gereksinimleri şu şekilde kategorize etmektedir.

1. Fizyolojik gereksinimler (nefes, besin, su, cinsellik, uyku, denge, boşaltım)
2. Güvenlik gereksinimi (vücut, iş, kaynak, etik, aile, sağlık, mülkiyet güvenliği)
3. Ait olma, sevgi, sevecenlik gereksinimi (arkadaşlık, aile, cinsel yakınlık)
4. Saygınlık gereksinimi (kendine saygı, güven, başarı, diğerlerinin saygısı, başkalarına saygı)
5. Kendini gerçekleştirme gereksinimi (erdem, yaratıcılık, doğallık, problem çözme, önyargısız olma, gerçeklerin kabulü)

1. ve 2. basamak aşk, marifet ve istiğna makamı.
3. basamak tevhid marifet ve istiğna karışımı makamı
4.basamak fakr makamı
5. basamak ise fena makamı.

*Abraham Maslow 1943 te bu teoriyi yayınlamış.

*Tasavvufta birçok alim tarafından farklı şekillerde yorumlanan bu makamların temelini atan
İmam Rabbani ise 1563 yılında doğmuştur.

Od kitabına Yunus'un bu hakikatlere kendisinin ulaştığı şeklinde yazılmış.